Yönetim Bilimleri

İÇİNDEKİLER

YÖNETİM BİLİMLERİ 1
YÖNETİM 1
Başlıca Yönetim sistemleri: 1
Yönetimin Dayandığı Temel Hususlar 3
YÖNETİM BİLİMİ 4
Yönetim Biliminin Alanı 5
1- Kamu Yönetimi: 5
2- İşletme Yönetimi: 5
YÖNETİM BİLİMİNİN TARİHSEL SÜRECİ 6
Klasik Yönetim Yaklaşımı 7
Klasik Yönetim Anlayışının Temel İlkeleri 8
Neo-Klasik Yönetim Yaklaşımı 9
Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 9
Sistem Kuramı (Teorisi) 10
Genel Sistem Teorisinin Özellikleri 10
Genel Sistemler Teorisi Birliği 10
Sistem ve Çevre İlişkisi 11
Sistem Döngüsü: 11
Sistem Teorisinde Başlıca Akımlar 12
Holizm 12
Sibernetik 12
Yapısalcılık (Strüktüralizm) 13
Disiplinlerarası Yaklaşım 13
Örgüt ve Sistem Teorisi 14
Çağdaş (Yeni) Yönetim Yaklaşımları 14
Kaynak Bağımlılığı Teorisi (Kuramı) 15
Örgütsel Strateji Yaklaşımı 15
Vekâlet Teorisi (Kuramı) 15
Kurumsallaşma Teorisi (Kuramı) 15
Örgütsel Ekoloji Yaklaşımı 16
YÖNETİMİN FONKSİYONLARI 16
Plânlama 16
Örgütleme 17
Yöneltme 17
Denetim 17
YÖNETİCİ, YÖNETİCİ KABİLİYETLERİ VE ROLLERİ 17
Yönetici 17
Yönetici Yetenekleri 18
Yönetici Rolleri 18
PLAN & PLANLAMA 18
Planlamanın Başlangıç Unsurları 19
Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi 20
Amaçlara Ulaşmayı Kolaylaştırıcı/Sınırlayıcı Faktörlerin
Belirlenmesi 20
Amaçlara Ulaştıracak Alternatiflerin Belirlenmesi 20
Alternatifler Arasından Seçim Yapma 20
PLAN TÜRLERİ 21
PLAN VE PLANLAMANIN ÖZELLİKLERİ 21
KAMU YÖNETİMİNDE PLANLAMA 22
Türk Kamu Yönetiminde Planlama ve Devlet Planlama Teşkilatı 23
ÖRGÜT VE ÖRGÜTLEME 23
Biçimsel Olmayan (İn-formel) Örgütler 24
Biçimsel (Formel-Şeklî) Örgütler 25
YETKİ VE SORUMLULUK 25
Yetki Türleri 26
Komuta Yetkisi 26
Kurmay Yetki 26
Fonksiyonel Yetki 26
Yetki Devri 27
Yetki Devrinde Sorumluluk 27
İmza Devri 28
ÖRGÜTLEME SÜRECİ 28
Örgüt Şeması 29
ÖRGÜTLEME İLKELERİ 30
Amaç Birliği İlkesi 30
Verimlilik İlkesi 30
Yönetim Alanı İlkesi 30
Hiyerarşi İlkesi 31
Komuta (Kumanda) Birliği İlkesi 31
İş Bölümü ve Uzmanlaşma İlkesi 31
Görevlerin Tanımlanması (Stabilleşmesi) İlkesi 32
Ayrıklık İlkesi 32
BÖLÜMLENDİRME 32
BÖLÜMLENDİRME YAKLAŞIMLARI 33
Fonksiyonel Bölümlendirme 33
Çıktı veya Süreç Temelli Bölümlendirme 34
Ürün Temeline Göre Bölümlendirme 34
Bölge Temeline Göre Bölümlendirme 34
Matriks Örgüt Yapısı 34
Ekip Temelli Örgüt Yapısı 35
Şebeke Tipi Örgüt Yapısı 36
ÖRGÜT YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 37
Strateji 37
Çevre 37
Teknoloji 38
YÖNELTME FONKSİYONU 38
LİDERLİK 38
Liderle Yönetici Arasındaki Temel Farklılıklar 39
Ohio State Üniversitesi Liderlik Araştırması 39
Michigan Üniversitesi Liderlik Araştırması 39
Yönetim Tarzı Matriksi 40
X ve Y Teorisi: 40
Sistem 4 Yaklaşımı: 41
Durumsal Liderlik Teorileri: 41
Fiedler’in Liderlik Teorisi: 42
Amaç ve Yol Teorisi: 42
Vroom ve Yetton Liderlik Teorisi: 42
Yaşam Döngüsü Liderlik Teorisi: 43
Üç Boyutlu Lider Etkinliği Teorisi: 43
MOTİVASYON (GÜDÜLENME) 43
Güdülenmenin Özelikleri 43
Kapsam Teorileri 44
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi 44
Herzberg’in Çift Faktör Teorisi 45
McClelland’ın Başarma İhtiyacı Teorisi 46
Alderfer’in ERG Teorisi 46
Süreç Teorileri 47
Vroom’un Beklentiler Teorisi 47
Porter Lawler Teorisi 47
Eşitlik Teorisi 47
İLETİŞİM 48
İletişim Biçimleri 49
Grup ve Grup Türleri 50
Birincil & İkincil Gruplar: 50
KOORDİNASYON 51
Örgüt Kültürü 51
Ouchi Modeli 52
Hofstede Modeli 52
DENETİM 53
Denetim Sürecinin Temel Aşamaları 54
Denetim Alanları 54
Bağımsız Denetim 54
Denetime Dair Modern Yaklaşımlar 55
KURUMSAL DENETİM 56
Kurumsal Denetim Teknikleri 57
Çalışanların Değerlendirilmesi 57
Çalışanların Sınıflandırılması ve İş Planlarının Hazırlanması 57
İdarî El Kitapları 57
Ast - Üst Toplantıları 57
KAMUDA DENETİM 58
Kurumsal Risk Yönetimi  58
BİLİMSEL YÖNETİM YAKLAŞIMI 59
YÖNETİM SÜRECİ YAKLAŞIMI 61
BÜROKRASİ YAKLAŞIMI 63
Bürokrat 64
Mandarin 65
Memur 65
Neo-Klasik Yaklaşıma Dair Bazı Araştırmalar 66
Hawthorne Araştırmaları 66
Yankee City Araştırması 67
Harwood Araştırması 67
Tavistock Enstitüsü Araştırması 68
Liderlik ve Grup Dinamiği Araştırması 68
Neo-Klasik Yönetim Yaklaşımının Dayandığı Varsayımlar 69
NEO-KLASİK YÖNETİM YAKLAŞIMININ TEMEL
GÖRÜŞLERİ 69
Bölümlere Ayırma 69
İş Bölümü 69
Biçimsel (Formel) Örgüt 69
Yönetim Alanı 69
Motivasyon 70
Komuta & Kurmay İlişkileri 70
Komiteler 70
Neo-Klasik Liberalizm 70
NEO-KLASİK YÖNETİM YAKLAŞIMI KAPSAMINDA
GELİŞTİRİLEN MODELLER 71
X ve Y Teorisi 71
SİSTEM YAKLAŞIMI 74
Katz ve Kahn’nın Alt Sistem Tipolojisi 75
Negatif Entropi 75
Kent Estetiği Alanında Entropi 76
Dinamik Denge 76
Eş Sonuçluluk 76
Örgütsel Sistemlerin Temel Özellikleri 77
TAVISTOCK GRUBU VE SOSYOTEKNİK SİSTEM GÖRÜŞÜ 77
Durumsallık Yaklaşımı 77
ÖRGÜT YAPISI VE ÇEVRE 78
Burns ve Stalker - Mekanik ve Organik Örgüt Yapıları 78
Emery & Trist - Çevrenin Sınıflandırılması 79
Lawrence ve Lorsch 79
STRATEJİ 79
Askerî strateji 80
Diplomatik strateji 80
Politik strateji 80
İşletme yönetiminde strateji 80
Stratejist 80
Politika ve Taktik 81
Stratejik Yönetim Süreci 81
VİZYON & MİSYON 81
Stratejik Analiz 82
Swot Analizi 82
Örgüt Yapısı ve Örgütsel Kültür 83
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 83
Kalite 83
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ İLKELERİ 85
Müşteri Odaklılık 85
Kalite Güvencesi 85
Çalışana Yetki Devri ve Çalışanın Geliştirilmesi 85
Takım Çalışması ve Kalite Çemberleri 85
Pareto Analizi 86
Pareto Optimalite 86
YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI 88
Yöneylem araştırmasının üç temel özelliği; 90
Yöneylem Araştırmasının Kapsamı 90
Yöneylem Araştırmasının Avantajları; 91
PERFORMANS YÖNETİMİ 91
Performans Planı 91
Performans Ölçütü 91
Performans Ölçümü 92
PERFORMANS YÖNETİMİNİN BOYUTLARI 92
Performans Değerlendirme 93
Performans Durumu 93
Hesaplama sistemleri 93
Karnofsky performans skalası 93
ECOG/WHO/Zubrod performans skalası 94
Performans denetimi 94
Performans Ölçütlerinin Belirlenmesi 95
Performans Ölçümü ve Analizi 95
DEĞİŞİM VE ÖRGÜTSEL DEĞİŞME 96
Değişim 96
Örgütsel Değişme 96
Örgütsel Değişimin Amaçları 97
Etkinliği Artırmak 97
Verimliliği Artırmak 97
Motivasyonu Artırmak 97
DEĞİŞİM YÖNETİMİ AŞAMALARI 98
Yoğun Bir İvedilik (Aciliyet) Duygusu Oluşturmak 98
Güçlü Bir Rehberlik Koalisyonu Biçimlendirmek 98
Bir Vizyon Yaratmak 99
Vizyonu İletmek 99
Vizyona Göre Hareket Etme Yetkisi Vermek 99
Kısa Vadeli Kazanımları Planlamak ve Oluşturmak 99
İyileştirmeleri Pekiştirmek ve Daha Fazla Değişim Yaratmak 99
Yeni Yaklaşımları Kurumsallaştırmak 99
KRİZ YÖNETİMİ 100
Krize Sebep Olan Temel Faktörler 101
Kriz Türleri 101
Krizi Önlemeye Yönelik Strateji ve Tedbirler 102
Kriz Yönetiminde Pro-aktif Yaklaşım Geliştirmek İçin
Kullanılacak Unsurlar 103
Doğru ve yeterli bilgi akışı sağlama 103
Göze alınacak risk miktarını belirleme 103
Erken uyarı sistemleri oluşturma 104
Krize karşı önleyici planlama yapma 104
Planları yazıya dökmek 105
Fedakârlık miktarının belirlenmesi 106
Kriz önleme takımları oluşturulması 106
Netice 107
Ortaya konması gerekenler 108
YENİLİK YÖNETİMİ 108
ÖRGÜT KÜLTÜRÜ 109
Örgüt Kültürü 109
Bütünleştirici Örgüt Kültürü 109
Ayrımlaştırıcı Örgüt Kültürü 110
ÖRGÜT KÜLTÜRÜ TÜRLERİ 110
Alt Kültür, Baskın Kültür ve Karşıt Kültür 110
Güçlü ve Zayıf Örgüt Kültürü 111
Örgüt Kültürünün Yayılımı 112
Semboller 112
Sloganlar 112
Hikâyeler 112
Jargon 112
Seremoniler 113
Ritüeller 113
YÖNETİM BİLİMLERİNDE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR 113
YENİ KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞI (YKY) 114
AFET VE KRİZ YÖNETİMİ 115
Afet Risk Azaltma 115
HYOGO çerçeve eylem planı 117
Bazı Konular ve Güçlükler 119
Öncelikler 119
Ortaklıklar ve kurumlararası koordinasyon 119
Topluluklar ve organizasyonları 120
Denetim 120
Hesap verilebilirlik 120
Politika ve yatırım 121
Sendai Çerçevesi (2015-2030) 121
Acil durum hazırlığı 122
Türkiye’de afet risk azaltma çalışmaları 122
Afet risklerini azaltma ulusal stratejisi 122
Türkiye’deki kurum ve kuruluşlar 123
Temel uluslararası konferans ve seminerler 123
AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ 123
Önlem ve Zarar Azaltma 124
Hazırlık 124
Müdahale 124
İyileştirme 125
YEREL YÖNETİMLERDE STRATEJİK PLANLAMA 125
Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlamaya İlişkin
Yasal Düzenlemeler 126
PERFORMANS YÖNETİMİ 126
KAMU PERFORMANS YÖNETİMİ 127
Kamu Performans Yönetimi İlkeleri 130
Yöneticinin Performans Sorumluluğu (Koçluk & Liderlik) 130
Personelin Performans Rehberliği (Mentorluk) 131
Araştırma-Planlama Aşaması 132
Uygulama Aşaması 132
İzleme ve Değerleme Aşaması 132
Geliştirme Aşaması 133
Endüstri ve Örgüt Psikolojisi 133
İş analizi 134
Bireysel değerlendirme ve psikometri 134
Eğitim ve Geliştirme 134
KAMU PERFORMANS YÖNETİMİ FAYDALARI VE
ZORLUKLARI 135
BİLGİ ÇAĞI TOPLUMU VE KAMUSAL BİLİŞİM 137
Bilgi Yönetimi 137
Bilgi Yönetiminin Uygulaması 140
Bilgi yönetimi ilkeleri 140
Bilgi yönetimi süreci 141
Bilgi Yönetimi Yararları 141
Bilgi profesyoneli 141
Dünya’da Durum 142
Türkiye’de Durum 142
Türkiye’deki üniversitelerde bilgi yönetimi 142
Enformasyon Yönetimi 142
Örgütsel İletişim 143
AVRUPA BİRLİĞİ VE BİLGİ TOPLUMU FAALİYETLERİ 143
Yerel Yönetimlerin Sunduğu e-Hizmetler 146
KAMUDA ETİK VE AHLÂK 146
KAMUDA İDARÎ (YÖNETSEL) ETİK 146
Etik Liderlik 147
YÖNETİŞİM 148
Sosyokrasi 149
Sivil Toplum Örgütleri (STK/NGO) 150
KAMUSAL KARAR ALMA SÜRECİ 151
Yararlanılan Kaynaklar 152