Roma Hukuku Kavram ve Kurumları

Roma Hukuku, Kıta Avrupası Devletlerinin özel hukuk sistemlerini ve Türkiye gibi, medeni kanunlarını bu ülkelerden iktibas eden Devletlerin hukuk sistemlerini derinden etkilemiştir. Kendi özel hukuk sistemlerini öğrenmek isteyen bu ülkelerin hukukçuları için, Roma hukukunu öğrenmek zaruridir. Kaldı ki, Roma hukukunun kaynaklık etmediği hukuk sistemleri açısından da Roma Hukukunu öğrenmenin yararı tartışmasızdır. Nitekim Anglo-Amerikan hukuk çevresine mensup ülkelerde ve Osmanlı İmparatorluğu gibi, bu hukuk çevresine oldukça yabancı sayılan ülkelerde, Roma hukuku okutulmuştur ve okutulmaktadır. Kendi zamanında Dünyanın süper gücü olan bu Devlet, güçle kurulmuş; fakat hukukla ayakta kalmıştı. Bu tüm Devletler için geçerli evrensel bir kuraldır: Iustitia est fundamentum regnorum: Adalet yönetimin temelidir. Roma Hukukuna yaklaşımı şu şekilde özetlemek mümkündür: Birinci görüş, bu hukukun öğretilmesinin gereksizliği; ikinci bir görüş, ilgili hukuk alanlarının içinde o disiplince ilgili olduğu kadar ele alınması; üçüncü bir görüş, tamamen ve Roma Hukuku sistemi içinde bağımsız öğretilmesi; dördüncü görüş, tam bir disiplin olarak kendi sistemi içinde ele alıp, karşılaştırma yaparak öğretilmesi şeklindedir. Biz de bu son görüşün taraftarları olarak, Roma Hukukunu kendi içinde bir bütün olarak ele alıp, Türk Hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelemenin uygun olacağını düşünmekteyiz.(ÖNSÖZDEN)
İÇİNDEKİLER
KAYNAKÇA
§1. Neden Roma Hukuku?
§2. Roma Devletinin Siyasi Tarihi
I. KRALLIK DÖNEMİ (MÖ 753-MÖ 509)
II. CUMHURİYET DÖNEMİ (CONSUL'LER DÖNEMİ) (MÖ 509- MÖ 27)
III. PRINCIPATUS DÖNEMİ -İLK İMPARATORLUK DÖNEMİ- (MÖ 27-MS 284)
IV. DOMINATUS DÖNEMİ (SON İMPARATORLUK DÖNEMİ) (MS 284-476)
§3. Roma Hukukunun Tarihi Dönemleri ve Bu Dönemlerdeki Hukuk Kaynakları
I. ESKİ HUKUK DÖNEMİ (MÖ 753 - MÖ 150)
II. KLASİK HUKUK DÖNEMİ (MÖ 150-MS 235)
III. POST-KLASİK DÖNEM (MS 250- 527)
§4. Roma Hukukunun Iustınıanus Kodifikasyonuna Kadar Olan Süreci ve Bilgi Kaynakları
I. IUSTINIANUS'TAN ÖNCEKİ DÖNEMDE YAPILAN HUKUK DERLEMELERİ
II. BATI ROMA İMPARATORLUĞUNUN YIKILIŞINDAN IUSTINIANUS KODİFİKASYONUNA KADAR GEÇEN DÖNEMDE (MS 476-527) BATI AVRUPADAKİ GELİŞMELER VE KANUNLAŞTIRMALAR
§5. Roma Hukukunun Iustınıanus Döneminde Kodifikasyonu
I. GENEL BAKIŞ
II. IUSTINIANUS KODİFİKASYONU: CORPUS IURIS CIVILIS
§6. Iustinianus Derlemesinin Avrupa Hukuk Biliminde ve Modern Medeni Kanunlar Hazırlanması Sürecindeki Rolü
I. HUKUK BİLİMİNİNDE ROMA HUKUKUNU ARAŞTIRAN EKOLLER
§7. Özel Hukukun Genel Kavramları
I. HAK VE HUKUK (IUS) KAVRAMLARI
II. HAK (IUS) VE DAVA (ACTIO) KAVRAMI VE BUNLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
III. ROMA HUKUKUNDA HUKUKUN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
IV. HAKLARIN AYIRIMI
V. HAKLARIN KAZANILMASININ TÜRLERİ
VI. HAKLARIN KAZANILMASI
§8. Kişiler Hukuku
I. KİŞİ KAVRAMI
II. HAK EHLİYETİ
III. ROMA HUKUKUNDA TÜZEL KİŞİLER
IV. FİİL EHLİYETİ
V. ROMA HUKUKUNDA VE TÜRK HUKUKUNDA YASAL TEMSİL
§9. Roma Yargılama Hukuku
I. ROMA HUKUKUNDA YARGILAMA SİSTEMLERİNE GENEL BAKIŞ
II. YARGILAMADA İSPAT VE İSPAT YÜKÜ
III. DELİLLER
IV. YARGILAMANIN YAPILMASI
§10. Türk Medeni Usul Hukukunun Ana Hatları
I. MEDENİ YARGILAMANIN ÖZELLİKLERİ
I. SÖZLÜLÜK- YAZILILIK İLKESİ
II. YARGILAMANIN AŞAMALARI
III. DİLEKÇELER AŞAMASI
IV. ÖN İNCELEME AŞAMASI
V. ÖN İNCELEME DURUŞMASI AŞAMASI
VI. TAHKİKAT AŞAMASI VE DURUŞMA
VII. SÖZLÜ YARGILAMA AŞAMASI
VIII. HÜKÜM AŞAMASI
IX. KANUN YOLLARI AŞAMASI
§11. Cebri İcra Hukuku
I. KENDİLİĞİNDEN HAK ALMA (İHKAK-I HAK)) VE CEBRİ İCRA HUKUKU ARASINDAKİ İLİŞKİ
II. ŞAHIS ÜZERİNDE İCRA VE MALVARLIĞI ÜZERİNDE İCRA
§12. Roma Hukukunun Tarihi Gelişimi İçinde İcra Usulleri
I. ŞAHIS ÜZERİNDE İCRANIN UYGULANDIĞI DÖNEM
II. CEBRİ İCRANIN BORÇLUNUN MALVARLIĞINA YÖNELDİĞİ DÖNEM
§13. TÜRK HUKUKUNDA Cebri İcra
I. GENEL OLARAK CEBRİ İCRA TÜRLERİ
II. KÜLLİ İCRA (İFLAS)
III. CÜZİ İCRA (HACİZ) TÜRLERİ
§14. Roma Hukukunda Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları ve Tahkim
ROMA RAKAMLARI
ROMA TAKVİMİ
BAZI ROMA EYALETLERİ
BAZI ÖNEMLİ OLAYLARA İLİŞKİN KRONOLOJİ
BAZI LATİNCE ÖZDEYİŞLER
KÜÇÜK SÖZLÜK