MEDENÎ USUL HUKUKU

KISALTMALAR      XXIII

GENEL KAYNAKÇA               XXVII

• 1- GİRİŞ 1

1. Medenî Usul Hukukunun Konusu 1
2. Medenî Usul Hukukunun Amacı 3

III.    Medenî Usul Hukukunun Tarihî Gelişimi ve Bugünkü Medenî Usul Kanunumuz 5

1. Medenî Usul Hukukunun Pozitif Kaynakları 10
2. Yargılama Hukuku Güvenceleri ve Medenî Usul Hukuku Bakımından Önemi 11
3. Usul Hükümlerinin Zaman İtibariyle Uygulama Alanı 13

VII.  Medenî Usul Hükümlerinin Yorumu         17

VIII. Usul Hukuku İşlemleri 19

1. Medenî Usul Hukukunda İlmî ve Kazaî İçtihatlar 22

• 2- MAHKEME TEŞKİLATI VE YARGI GÖREVLİLERİ 25

1. Yargı Erki ve Adlî Yargı Mahkemeleri 25
2. Hâkimlik Mesleği 27

III.    Hâkimlerin Bağımsızlığı 29

1. Hâkimlerin Tarafsızlığı 31
2. Hâkimin Yasaklılığı ve Reddi 33
3. Hâkimin Hukukî Sorumluluğu 35

VII.  İstinabe          37

VIII. Avukatlık       38

• 3- DAVANIN AÇILACAĞI MAHKEME (GÖREV VE YETKİ) 43

1. Davanın Hangi Mahkemede Açılacağı 43
2. Mahkemelerin Görev ve Yetkisi, Hak Arama Hürriyeti ve Tabii Hâkim İlkesi 43
3. Mahkemelerin Görevi 46
4. Görevle İlgili Temel Kurallar 46
5. Özel Görevli Mahkemeler 48
6. a) Sulh Hukuk Mahkemesi 48
7. b) Asliye Ticaret Mahkemesi 48
8. c) Tüketici Mahkemeleri 51
9. d) Diğer Özel Görevli Mahkemeler 53
10. Mahkemelerin Yetkisi 54
11. Genel Yetki Kuralı 54
12. Sözleşmeye Dayanan Davalarda Yetki 58
13. Haksız Fiil Davalarında Yetki 58
14. Mirastan Doğan Davalarda Yetki 59
15. Taşınmaz Davalarında Yetki 59
16. Karşı Davada Yetki 60
17. Şubeler ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki 60
18. Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Davalarda Yetki 61
19. Yetki Sözleşmesi 61
20. Görevsizlik ve Yetkisizlik Hakkındaki Usulî Savunmaların İleri Sürülmesi 69
21. Görevsizlik ve Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler ve Yargı Yerinin Belirlenmesi 70

• 4- YARGILAMA HUKUKU GÜVENCELERİ VE YARGILAMAYA HÂKİM OLAN İLKELER 73

1. Yargılama Hukuku Güvenceleri 73
2. Adil Yargılanma Hakkı 73
3. Hukukî Dinlenilme Hakkı 76
4. Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler 78
5. Aleniyet İlkesi 79
6. Doğrudanlık İlkesi 81
7. Usul Ekonomisi İlkesi 84
8. Tasarruf İlkesi 85
9. Taraflarca Getirilme İlkesi 88
10. Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi 90
11. Tarafların Dürüst Davranma ve Doğruyu Söyleme Ödevi 96
12. Yargılamayı Hâkimin Sevk ve İdare Etmesi 98

III.    Yargılama Hukuku Güvencelerinin ve Yargılamaya Hâkim Olan İlkelerin İhlali    98

• 5 - DAVADA TARAFLAR 101

1. Taraf Kavramı 101
2. İki Taraf Sistemi 102

III.    Taraf Ehliyeti, Dava Ehliyeti ve Dava Takip Yetkisi   103

1. Taraf Ehliyeti 103
2. Dava Ehliyeti 108
3. Dava Takip Yetkisi 111
4. Davaya Vekâlet 114
5. Taraflara İlişkin Dava Şartlarının İncelenmesi 116
6. Davada Tarafın Yanlış Gösterilmesi 117

• 6- DAVA ARKADAŞLIĞI VE DAVAYA MÜDAHALE 119

1. Dava Arkadaşlığı 119
2. İhtiyarî Dava Arkadaşlığı 119
3. Mecburî Dava Arkadaşlığı 122
4. Fer’î Müdahale ve Davanın İhbarı 126
5. Fer’î Müdahale 127
6. Davanın İhbarı 131

III.    Aslî Müdahale               132

1. Cumhuriyet Savcısının Davada Yer Alması 135

• 7- TEBLİGAT, SÜRELER, ESKİ HÂLE GETİRME VE ADLÎ TATİL 137

1. Tebligat 137
2. Genel Olarak 137
3. Tebligat Usulleri 138
4. Milletlerarası Tebligat 141
5. Süreler ve Eski Hâle Getirme 144
6. Süreler 144
7. Eski Hâle Getirme 146

III.    Adlî Tatil         148

• 8- DAVA TÜRLERİ 151

1. Giriş 151
2. Hukukî Himayenin Niteliğine Göre Dava Türleri 151
3. Eda Davası 151
4. Tespit Davası 152
5. İnşaî Dava 154

III.    HMK’da Yer Verilen Diğer Dava Türleri     156

1. Kısmî Dava 156
2. Belirsiz Alacak Davası 158
3. Davaların Yığılması (Objektif Dava Birleşmesi) 163
4. Terditli Dava 165
5. Seçimlik Dava 165
6. Topluluk Davası 166

• 9- DAVA ŞARTLARI VE İLK İTİRAZLAR 169

1. Dava Şartları 169
2. Mahkemeye İlişkin Dava Şartları 170
3. Türk Mahkemelerinin Yargı Yetkisinin (Yargı Hakkının) Bulunması 170
4. Yargı Yolunun Caiz Olması 170
5. Taraflara İlişkin Dava Şartları 175
6. Dava Konusuna İlişkin Dava Şartları 175
7. Hukukî Menfaat 175
8. a) Eda Davalarında Hukukî Menfaat 176
9. b) Tespit Davalarında Hukukî Menfaat 177
10. c) İnşaî Davalarda Hukukî Menfaat 178
11. Derdestlik 179
12. Kesin Hüküm Bulunmaması 181
13. Gider Avansı 181
14. Teminat 183
15. Diğer Dava Şartları 185
16. Dava Şartlarının İncelenmesi 185

III.    İlk İtirazlar     186

1. İlk İtirazların İleri Sürülmesi 187
2. İlk İtirazların İncelenmesi 187

• 10- DAVA KONUSU, DAVANIN AÇILMASI VE KARŞI DAVA 189

1. Dava Kavramı ve Davanın Konusu 189
2. Davanın Açılması ve Dilekçeler Aşaması 194
3. Dava Dilekçesi 195
4. Dava Dilekçesinin Zorunlu Unsurları 195
5. Dava Dilekçesinin Zorunlu Olmayan Unsurları 198
6. Dava Açılması ve Sonuçları 201
7. Cevap Dilekçesi 205
8. Savunma Araçları 206
9. İkinci Dilekçeler Aşaması 212

III.    Karşı Dava      212

• 11- İDDİA VE SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VE GENİŞLETİLMESİ YASAĞI VE ISLAH 217

1. İddia ve Savunmanın Değiştirilmesi ve Genişletilmesi Yasağı 217
2. Islah 223

• 12- DAVANIN GERİ ALINMASI, DAVA KONUSUNUN DEVRİ, İRADÎ TARAF DEĞİŞİKLİĞİ 229

1. Davanın Geri Alınması 229
2. Dava Konusunun Devri 230

III.    İradî Taraf Değişikliği   231

• 13- ÖN İNCELEME 235
• 14- TAHKİKAT 241

1. İsticvap 243
2. Tarafların Dinlenmesi 245

III.    Tutanaklar     246

1. Dosyanın İşlemden Kaldırılması 247
2. Ön Sorun 248
3. Bekletici Sorun 249

VII.  Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması        251

• 15- İSPAT VE DELİLLER 255

1. İspat Hukukuna İlişkin Bazı Temel Kavram ve Müesseseler 255
2. İspat Kavramı 255
3. İkrar 256
4. İspat Yükü 261
5. İspat Yüküne İlişkin Temel Kavramlar 261
6. İspat Yükü Bakımından Özellik Arz Eden Durumlar 263
7. İspat Ölçüsü 265
8. İspat Gücü 267
9. Somutlaştırma Yükü 268
10. Karineler 269
11. Deliller 273
12. Delil Sistemleri 273
13. Hukuka Aykırı Deliller 274
14. Delil Sözleşmeleri 277
15. Delillerin İleri Sürülmesi 278
16. Delil Türleri 284
17. Kesin Deliller 285
18. a) Senet 285
19. Senet ve Belge Kavramları 285
20. İspat Şartı-Geçerlilik Şartı Ayırımı 287
21. Senetlerin İspat Gücü 288
22. Senetlerin Üçüncü Kişilere Karşı İspat Gücü 291
23. Senet ve Belgelerin Mahkemeye İbrazı 292
24. Ticarî Defterlerle İspat 294
25. b) Yemin 296
26. c) Kesin Hüküm 300
27. Takdirî Deliller 300
28. a) Tanık Beyanı 300
29. Tanıklıktan Çekinme 303
30. Kişisel Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme 303
31. Sır Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme 303

iii.  Menfaat İhlali Tehlikesi Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme       304

1. Tanık Beyanının Değerlendirilmesi 305
2. b) Bilirkişi 306
3. Genel Olarak 306
4. Bilirkişilik Kanunu ile Yapılan Düzenlemeler 306
5. Bilirkişi Raporu 309
6. Bilirkişi Raporunun Değerlendirilmesi 312
7. Bilirkişinin Hukukî Sorumluluğu 314
8. c) Keşif 314
9. d) Kanunda Düzenlenmemiş Deliller 316

III.    Senetle İspat Zorunluluğu          316

1. Temel Kural 316
2. Senetle İspat Zorunluluğunun İstisnaları 319
3. Ticarî Defterlerle İspat Usulünün Senetle İspat Zorunluluğu ile İlişkisi 319
4. Manevî İmkânsızlık Hâlleri 320
5. Maddî İmkânsızlık Hâlleri 321
6. Delil Başlangıcı 322
7. Senede Karşı Senetle İspat Zorunluluğu 324

• 16- SÖZLÜ YARGILAMA VE HÜKÜM 327

1. Sözlü Yargılama 327
2. Karar ve Hüküm 328

III.    Hükmün Tashihi, Tavzihi ve Tamamlanması             332

1. Hükmün Etkileri ve Kesin Hüküm 333
2. Genel Olarak 334
3. Şeklî Anlamda Kesin Hüküm 334
4. Maddî Anlamda Kesin Hüküm 334
5. Maddî Anlamda Kesin Hükmün Unsurları 334
6. Kesin Hükmün Etkileri 336
7. Kesin Hükmün Olumsuz (Dava Şartı) Etkisi 336
8. Kesin Hükmün Olumlu (Kesin Delil) Etkisi 337
9. Yenilik Doğuran (İnşaî) Etki 338
10. Kesin Hükmün Unsur Etkisi 339
11. İlamların Belge Olarak Delil Teşkil Etmesi 340
12. Kesin Hükmün Kişi Bakımından Sınırları 341
13. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesini Bağlaması 342

• 17- HÜKÜM VE USULÎ RET DIŞINDAKİ NİHAÎ KARARLAR 347

1. Giriş 347
2. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 348
3. Davadan Feragat ve Davayı Kabul 350
4. Sulh 352

III.           Davanın Açılmamış Sayılması             355

1. Davanın Konusuz Kalması 357

• 18- YARGILAMA GİDERLERİ VE ADLÎ YARDIM 359

1. Yargılama Giderleri 359
2. Adlî Yardım 363

• 19- BASİT YARGILAMA USULÜ 367
• 20- GEÇİCİ HUKUKÎ KORUMA TEDBİRLERİ 371

1. Genel Olarak 371
2. İhtiyatî Tedbir 372
3. İhtiyatî Tedbir Türleri 373
4. İhtiyatî Tedbirde Yargılama Usulü 374
5. İhtiyatî Tedbirde Görev ve Yetki 374
6. Tedbir Talebi 375
7. İhtiyatî Tedbirde Teminat 375
8. İhtiyatî Tedbir Kararına İtiraz ve Kanun Yolu 375
9. İhtiyatî Tedbir Kararının Uygulanması ve Tedbiri Tamamlayan İşlemler 377
10. İhtiyatî Tedbir Dolayısıyla Tazminat 378

III.    Delillerin Tespiti           378

• 21- ÇEKİŞMESİZ YARGI 381

1. Genel Olarak 381
2. Çekişmesiz Yargı İşleri 384

III.    Çekişmesiz Yargı İşlerinin Sınıflandırılması 384

1. Çekişmesiz Yargı Organları 386
2. Çekişmesiz Yargıda Görev ve Yetki 386
3. Bir İşin Yargılama Sırasında Çekişmesiz Olmaktan Çıkıp Çekişmeli Yargı Alanına Girmesi 387

VII.  Çekişmesiz Yargıda İlgililer          389

VIII. Çekişmesiz Yargıda Üçüncü Kişilerin Yargılamaya Katılması   389

1. Çekişmesiz Yargıda Yargılama Usulü 390
2. Çekişmesiz Yargıda Yargılamanın Başlaması 391
3. Çekişmesiz Yargıda Yargılama Konusunun Belirlenmesi 391
4. Çekişmesiz Yargıda Re’sen Araştırma İlkesinin Uygulanması 392
5. Çekişmesiz Yargıda Yargılamanın Sona Ermesi 392
6. Talebin Geri Alınması, Feragat, Kabul ve Sulh 392
7. Nihaî Karar 392
8. Çekişmesiz Yargıda Kanun Yolları 393
9. Çekişmesiz Yargı Kararlarına Karşı İstinaf 393
10. Çekişmesiz Yargı Kararlarına Karşı İtiraz 395
11. Adın Değiştirilmesine İtiraz 395
12. Vesayet ile İlgili Çekişmesiz Yargı İşlerinde İtiraz 396
13. Vasi Tayinine İtiraz 396
14. Vasinin Azline İlişkin Sulh Hukuk Mahkemesi Kararına İtiraz 396
15. Sulh Hukuk Mahkemesinin Vesayet Makamı Olarak Verdiği Kararlara İtiraz 396

• 22- KANUN YOLLARI 399

1. Genel Bilgiler 399
2. HMK'nın Kanun Yollarına İlişkin Hükümleri 402
3. HMK’nın Kanun Yolları Hükümlerinin Zaman İtibarıyla Uygulanması 402
4. HMK’ya Göre Kanun Yolları 407
5. İstinaf 407
6. İstinaf Başvurusu 408
7. Yetkili İstinaf Mahkemesi 408
8. İstinaf Edilebilecek Kararlar 408
9. İstinaf Gerekçesi ve Talep Sonucu 412
10. İstinafa Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı 412
11. İstinaf Süresi 413
12. İstinaf Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla İstinaf 415
13. İstinaftan Feragat 415
14. İstinafın İcraya Etkisi 416
15. İstinaf İncelemesi 419
16. İstinafta Ön İnceleme 419
17. İstinafta Esastan İnceleme 422
18. İstinafta Karar 425
19. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yapmadan ve Kesin Olarak Karar Vereceği Hâller 429
20. Davaya Bakması Yasak Olan Hâkimin Karar Vermiş Olması ve İleri Sürülen Haklı Ret Talebine Rağmen Reddedilen Hâkimin Davaya Bakmış Olması 430
21. Mahkemenin Görevli ve Yetkili Olmasına Rağmen Görevsizlik veya Yetkisizlik Kararı Vermiş Olması veya Mahkemenin Görevli ya da Yetkili Olmamasına Rağmen Davaya Bakmış Bulunması 431

iii.  Diğer Dava Şartlarına Aykırılık Bulunması 433

1. Mahkemece Usule Aykırı Olarak Davanın veya Karşı Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmiş Olması 433
2. Mahkemece Usule Aykırı Olarak Davaların Birleştirilmesine veya Ayrılmasına Karar Verilmiş Olması 434
3. Mahkemece Uyuşmazlığın Çözümünde Etkili Olabilecek Ölçüde Önemli Delillerin Toplanmamış veya Değerlendirilmemiş Olması ya da Talebin Önemli Bir Kısmı Hakkında Karar Verilmemiş Olması 436
4. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yapmadan Esasa İlişkin Karar Vereceği Hâller 439
5. İstinaf İncelemesinde Yapılamayacak İşlemler 440
6. Temyiz 444
7. Temyiz Başvurusu 444
8. Temyiz Edilebilecek Kararlar 444
9. Temyiz Sebepleri ve Talep Sonucu 447
10. Temyize Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı 450
11. Temyiz Süresi 450
12. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla Temyiz 450
13. Temyiz Dilekçesinin Hangi Yargıtay Dairesine Gönderileceği (Yargıtay Daireleri Arasındaki İş Bölümü) 451
14. Temyizden Feragat 452
15. Temyizin İcraya Etkisi 452
16. Temyiz İncelemesi 452
17. Temyizde Ön İnceleme 452
18. Temyizde Esastan İnceleme 452
19. Temyizde Karar 454
20. Bozma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 456
21. Kanun Yararına Temyiz 464
22. Yargılamanın İadesi 465
23. HUMK’un Eski (20.07.2016 Tarihinden Önce Karara Bağlanan Davalarda Uygulanan) Hükümlerine Göre Kanun Yolları 471
24. HUMK’un Eski Kanun Yolları Hükümlerinin Zaman İtibarıyla Uygulama Alanı 472
25. Temyiz 472
26. Temyiz Başvurusu 472
27. Temyiz Edilebilecek Kararlar 472
28. Temyiz Sebepleri ve Talep Sonucu 473
29. Temyize Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı 475
30. Temyiz Süresi 476
31. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla Temyiz 476
32. Temyiz Dilekçesinin Hangi Yargıtay Dairesine Gönderileceği (Yargıtay Daireleri Arasındaki İş Bölümü) 476
33. Temyizden Feragat 477
34. Temyizin İcraya Etkisi 477
35. Temyiz İncelemesi 477
36. Temyizde Ön İnceleme 477
37. Temyizde Esastan İnceleme 477
38. Temyizde Karar 478
39. Bozma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 478
40. Kanun Yararına Temyiz 479
41. Karar Düzeltme Yolu 480

• 23- TAHKİM 483

1. Giriş 483
2. Tahkim Hükümlerinin Uygulama Alanı 484

III.    Tahkime Elverişlilik      486

1. Tahkim Sözleşmesi 487
2. Tahkimde Görevli ve Yetkili Mahkeme 489
3. Tahkim İtirazı 490

VII.  Tahkimde Geçici Hukukî Koruma               490

VIII. Hakemlerin Seçimi       492

1. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Karar Vermeleri 493
2. Tahkim Yargılamasında Usul 494
3. Hakemlerin Hakkaniyet ve Nasafet Kurallarına Göre Karar Vermeleri 495

XII.  Hakem Yargılamasında Tebligat 496

XIII. Hakem Kararlarının İptali            497

XIV. Hakem Kararlarının İcra Kabiliyeti             499

1. Hakem Kararlarına Karşı Yargılamanın İadesi 500

• 24- ARABULUCULUK 503

1. Genel Olarak 503
2. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda Arabuluculuk 506
3. Arabuluculuk ve Arabulucular 506
4. Arabuluculuğa Elverişlilik 507
5. Arabuluculuğa İlişkin Temel Kurallar 508
6. Arabuluculuk Faaliyeti 508

III.    Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 511

1. Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Hakkındaki Genel Hükümler 511
2. İş Davalarında Arabuluculuk 515
3. Ticarî Davalarda Arabuluculuk 518
4. Tüketici Davalarında Arabuluculuk 521

KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ            523

KANUN MADDELERİNE GÖRE ARAMA CETVELİ             535