Kuramdan Uygulamaya SOSYAL BİLGİLERDE KAVRAM ÖĞRETİMİ

Kavramlar düşüncelerimizin yapı taşları oldukları için herhangi bir bilim alanına yönelik bilgi, fikir ve görüşlerin temelini oluşturmaktadırlar. Sosyal bilgiler dersi öğretiminde de diğer derslerde olduğu gibi kavramlar başrole sahiptir. Çünkü sosyal bilgiler, sosyal bilimler topluluğundan edinilen konuların/verilerin, evrensel ve millî değerlerin, millî kültür unsurlarının bir potada eritilerek yaşadığı çevre ve topluma uyumlu olmasını sağlamak amacı ile öğrenciye kazandırılmaya çalışıldığı bir derstir. Çok boyutlu bir konu alanına sahip sosyal bilgiler dersi, öğrencileri farklı disiplinlere yönelik birçok olgusal bilgiyle yüz yüze getirmektedir. Dersin öğretiminde, bu olgusal bilgi/bilgi parçacıklarının, tekil, bağımsız, dağınık olarak değil; kavram ve genellemeler yoluyla sistemli ve organize edilmiş şekilde ele alınması, öğrencilerde anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi sağlama ile üst düzey düşünce becerilerinin geliştirilmesi açısından oldukça önemlidir. Öğrenciler, temel kavramlara ilişkin doğru zihinsel şemaya sahip olmadan düşünce sistemlerini oluşturmakta zorluk yaşamaktadır. Kavramlar diğer alanlarda olduğu gibi sosyal bilgiler öğretiminin de kalbinde yer almaktadır. Kitabın çıkış noktası bu anlayışa dayanmaktadır. Sosyal bilgiler dersine özgü kavramların etkili öğretimi, öğrencilerde kazandırılmak istenen düşünme, karar verme, problem çözme gibi becerileri, zengin içeriğinin anlamlı ve kalıcı bir şekilde öğrenilmesini sağlamada önemli bir yapı iskelesi oluşturmaktadır. Kavramlar ve bunlar arasındaki ilişkileri zihinde doğru yapılandırmak, yeni öğrenmeler, beceriler kazanmak/geliştirmek için uygun bir bilişsel zemin hazırlar. Bu kitapta etkili bir sosyal bilgiler öğretimi için kavramların öğretimi, öğrenimi ve bu amaçla işe koşulabilecek tekniklerle ilişkili teorik bilgiler ve farklı sınıf düzeylerine yönelik etkinlik örnekleri sunulmuştur.