KONAKLAMA TESİSLERİ VE OTEL YÖNETİMİ

Dünya genelinde de olduğu üzere, ülkemizde turizmin ülke ekonomisine sağladığı gelir ve yarattığı istihdam nedeniyle de dikkat çeken ve gelişen önemli bir sektör olduğu ortadadır. Nitekim Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre, 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde Türkiye’ye yurdışından gelen yabancı ziyaretçi sayısı %12 dolayında artarak 44,2 milyon seviyesinde gerçekleşmiştir.

Turizm sektöründe önemli bir yeri olan otel sayısında sürekli artış gözlemlenmektedir. Nitekim, Turizm Endüstrisi çatısı altında faal olan Turizm Databank’ın Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın güncellediği Tesis İstatistiklerinden yaptığı hesaplamaya göre, 2023 yılı Ekim ayında Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli otel sayısı 20 bin 231 ve otel yatağı sayısı da 1 milyon 786 bin adede çıkmıştır. İlaveten de Türkiye’de 2024-2025 döneminde açılacak, 4 ve 5 yıldızlı 243 yeni otel projesinde yaklaşık 43 bin oda faaliyete geçeceği ve bu yatırımlar için 65 milyar TL harcama yapılacağı öngörülmektedir.

Yine Turizm Endüstrisi çatısı altında faal olan Turizm Databank’ın;

-TÜİK verilerinden yaptığı analize göre, 2023 yılının Eylül ayında Türkiye otellerinde ücretli çalışan sayısı 2022’de 417 bin dolayında iken %5,9 yükselişle 442 bini geçmiştir.

-Bankalararası Kart Merkezi (BKM)’nden derlediği verilere göre; yurtiçinde, sadece kredi ve banka kartları ile yapılan otel konaklama harcamaları, 2022 yılında 79 milyar TL iken 2023 yılının Ocak-Ekim döneminde -ülke genelinde tüm sektörlerde olduğu üzere yüksek enflasyon rüzgârının da etkisiyle- %84 artarak 145 milyar TL’yi geçmiştir.

-2023 yılı 9 aylık dönemde otellerde gecelemeler düşerken, tesisler düşüşten kaynaklı gelir kayıplarını belirli oranda fiyat yükselişleri ile telafi etmiştir. Fiyatlardaki TL bazında %100’e yakın artışa rağmen, cirolardaki düşüş engellenememiş olup, dokuz aylık dönemde otellerde ciro düşüşü %6 dolayına olmuştur.

-TÜİK verilerinden yaptığı derlemeye göre, enflasyon 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %3,28, yıllık %61,98 ve on iki aylık ortalamalara göre %53,40 olarak gerçekleşmiştir. Bu arada otellerde F&B maliyet artışı %89 olmuştur.

Vaki istatistiki verilere bakıldığında orta çıkan gerçek, savaşlar ve ülkemiz bakımından sürmekte olan ekonomik krizin ağırlığına rağmen, devam eden otel yatırımları da dikkate alındığında otel işletmelerinin politikalarını ciddi olarak gözden geçirmesi ve;

-1.-Tl Tasarruf = 1.-Tl Gelir kuralına uygun olarak ‘’israftan kaçınma ve tasarruf yönetimi politikaları’’

-borçlanma ve alacakların takibi ile nakit akış uygulamalarını gözden geçirerek 1.-Tl’den bile en yüksek geliri elde etmek amacıyla işletmenin ‘’finansal yönetim politikaları’’

-çağdaş ve rasyonel bir yapıya kavuşmak amacıyla uygulanmasına geçilmesi gereken ‘’kurumsallaşma ve toplam kalite yönetimi sistemleri’’

-ve nihayet mali disiplinin kazanılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla da doğrudan Yönetim Kuruluna bağlı olması gereken ‘’İç Kontrol ve Denetim Başkanlığı’’nın kurulması

konularını ciddi şekilde gündemlerine almalıdırlar.

Bu meyanda otellerin finans departmanları sayesinde;

-likidite seyrinin, sürekli kontrol altına tutulmasının ötesinde piyasa şartlarından en iyi şekilde yararlanılarak yönetilmesi

-borçlanma ve alacaklara ilişkin politikaların gözden geçirilmesi

-nakdi varlıkların en iyi şekilde değerlendirilmesi

ve dönemler itibariyle işletmenin mali tabloları üzerinde ‘’mali kontrol ve planlama’’ amaçlı olarak yapılması gereken ‘’finansal analizlerle’’ sadece otelin finansal durumunun değil sektör ve rakiplerin durumları ülke ve bölge bazlı olarak takip edilerek alınan payın da değerlendirilmesi ve de yorumlanması yapılmalıdır.

Bu çalışma; gerek hayatımın 10 yılını ülkenin hemen hemen tüm bölgelerinde -han dönemi dahil- otellerde dış bir göz olarak yaşadığım deneyimlerim, gerek turizm sektörüne duyduğum ilgi, gerekse 10 yıllık teftiş kültürü, kurumsal firmalarda yürüttüğüm 40 yıla yakın yöneticilik, hukuk ve finans birikimim yanı sıra araştırmacı bir yazar olarak yapılmıştır.

Konuyla ilgili olarak 1 yıla yakın zamandır yaptığım araştırmalarda, konuyla ilgili akademisyenlerimizin 60’ı aşkın kitapları ile birçok tez üzerinde yaptığım çalışmalar, Turizm ve Kültür ile Milli Eğitim Bakanlıklarımızın konuyla ilgili kapsamlı çalışmalarının yanı sıra sektörle ilgili önemli birçok kuruluşun varlığı ve bu sektörü daha ileriye taşıyacak çok değerli hocaların ve de genç arkadaşların varlığının idraki içinde oldum.

Bu vesile ile, siz değerli okuyuculardan ricam, otel işletmeleriyle ilgili olarak ‘’otel yatırımlarının prosedürü, kredi imkân ve koşullarıyla, yatırım proje ve planlamalarına da’’ yer vermeyi planladığım işbu kitabın bir sonraki baskısının daha da kapsamlı ve yararlı olmasını sağlama yolundaki, her türlü eleştiri, öneri ve deneyimlerinizi ‘’osmanoy@gmail.com’’ adresine iletmenizdir. Katkılarınız için şimdiden teşekkürlerimi sunmak isterim.

Saygı ve Sevgilerimle,

Av. Osman OY