Elektrik Tesisleri Güvenlik, Koruma ve Uygulama Esasları

İçindekiler:

1. Giriş 11

1.1 Elektrik Kanunları 12 1.2 Elektrik devrelerinde formüller 19 1.3 Elektriksel güç formülleri 21 1.4 Seri bağlanmış elektrik devrelerinde formüller 22 1.5 Paralel bağlanmış elektrik devrelerinde formüller 23 1.6 Örnekler 24

2. Kuvvetli Akım Elektrik Tesisleri 28

2.1 IEC 60364'ün Temelleri (AG Elektrik Tesisleri) 28 2.2 Tanımlar ve Tarifler 29 2.3 Normlar, Kurallar, Talimatlar, Yönetmelikler ve Kanunlar 40 2.4 AG elektrik Şebekelerinde Güvenlik Önlemleri 48 2.4.1 TN Sistemin incelenmesi 51 2.4.2 TT sistemin incelenmesi 56 2.4.3 Türkiye’de TT sistemde yanlış uygulamalar 60 2.4.4 TT ve TN sistemlere örnekler 61 2.4.5 IT sistemin incelenmesi 63 2.4.6 Elektrik Tesislerinde Eşzamanlı Yüklerin Tayini 65 2.4.7 Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine göre Bağlantı gücü hesabı 66

3. Kablo ve İletkenlerin Aşırı Akımlara Karşı Korunması 72

3.1 Aşırı Yükte Koruma 72 3.2 Kısa Devrede Koruma 89 3.3 Akım devresi hesap kuralları 90 3.4 Aşırı yük akımı ve hata akımı korumasında koordinasyon 108

4. Aşırı Akım Koruma Cihazları, Selektif Açma ve
Koruma 110

4.1 Otomatik kesicilerin zaman-akım karakteristikleri (MCB) 110 4.2 Sigortaların zaman-akım karakteristikleri 111 4.3 Kaçak akım koruma cihazı (RCD) 116 4.4 Kompakt devre kesiciler (MCCB) 119 4.5 Ark hatalarına karşı koruma (AFDD) 120 4.6 E Karakteristikli Kesiciler 122 4.7 Elektrik tesislerinde seçicilik ve koruma 126 4.7.1 Minyatür kesicilerde (MCB) seçicilik 127 4.7.2 Sigortalarda seçicilik (gG) 128 4.7.3 Güç şalterlerinde seçicilik 129 4.7.4 Güç kesici ve sigorta arasında seçicilik 130 4.7.5 OG ve AG koruma cihazları arasında seçicilik 131

5. Topraklama, Koruma İletkeni ve Koruma Potansiyel Dengeleme 135

1. 5.1  Elektrik tesislerinde potansiyel dağılımı 136

2. 5.2  TN ve TT sistemde ana potansiyel dengelemenin yapılması 138

3. 5.3  Merkezi topraklama ve potansiyel dengeleme 140

4. 5.4  TN ve TT Sistemlerin İncelenmesi 144

5. 5.5  Koruma ile itkenleri kesitleri 151

6. 5.6  Koruma potansiyel dengeleme iletkenleri kesitleri 153

7. 5.7  Tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenleri 154

8. 5.8  Temel topraklama örnekleri ve dikkat edilecek hususlar 158

9. 5.9  Yanlış tercüme 159

6. Kısa Devre Hesapları 174

1. 6.1  Üç kutuplu ve tek kutuplu kısa devre akımının önemi 176

2. 6.2  Eşdeğer gerilim kaynağı yöntemi 177

3. 6.3  TN sistemde çevrim empedansı ve hata akımlarının hesaplanması 178

Şebekedeki empedans değerlerinin hesaplanması: 178

7. Gerilim Düşümü Hesabı 191

7.1 Doğru akımda gerilim düşümü hesabı 194 7.2 Tek fazlı alternatif akımda gerilim düşümü hesabı 195 7.3 Üç fazlı alternatif akımda gerilim düşümü hesabı 196 7.4 Binalarda gerilim düşümü hesabı 197

8. Busbar Taşıma Sistemleri 199

8.1 Busbar Sistemlerinin Özellikleri 200 8.2 Busbar Sistem Tanımları 201 8.3 Modüler Sistem ve Fonksiyonellik 202 9.4 Örnekler 205

9. Elektrik Motorları 208

9.1 Motorlara doğrudan yol verme 209 9.2 Yıldız üçgen yol verme 210 9.3 Motorların termistör ile korunması 212 9.4 Motor sigorta ve röle ile korunması 213 9.5 Soft starter ve frekans değiştirici ile yol verme 216

10. Elektrik Tesislerinde Kompanzasyon ve Harmonikler218

10.1 Kompanzasyon 218 10.2 Elektrik şebekelerinde harmonikler 222

11. Binaların Yıldırıma Karşı Korunması 227

11.1 Binaların yıldırıma karşı korunması 228 11.2 Yapıların Sınıflandırılması 229 11.3 Projelerde uygulamalar 230 11.3.1 Yakalama ucu sistemleri 231 11.3.2 İndirme iletkeni sistemleri 233 11.3.3 Topraklama sistemleri 235 11.3.4 Mesafe aralıkları 239 11.3.5 Tesislerin iç yıldırıma karşı korunması 241 11.3.6 Yıldırımdan Koruma Sistemlerinde Koruma Seviyesinin Seçilmesi 248

12. Binalarda Otomasyon (KNX-EIB) 251

12.1 EIB’nin kullanım alanı 255 12.2 EIB teknolojisi 256 12.3 EIB şebekesinin gruplandırılması 256

13. Aydınlatma Tesisleri 273

13.1 Planlamada temel ilkeler ve birimler 274 13.2 Verim metoduna göre aydınlatma hesapları 276 13.3 Lambaların bağlanması, balast ve starter 277 13.4 Aydınlatma verileri 278

14. Proje çalışması ve Yönetmeliklerin uygulanması 282

15. Topraklama için dikkat edilecek husular 303

16. Elektrik tesislerinde ölçme ve denetleme 304

16.1 Koruma ve potansiyel dengeleme iletkenlerinin ölçülmesi 304 16.2 Kablo ve iletkenlerin yalıtım direncinin ölçülmesi 305 16.3 Toprak özgül direncinin ölçülmesi 306 16.4 Topraklama direncinin ölçülmesi 307 16.5 Üç nokta metotu (Fall of potential method) 310 16.6 Beslemenin otomatik olarak kesilip kesilmediğinin denetlenmesi 311 16.7 Hata akımı koruma cihazının (RCD) ölçülmesi 312 16.8 Döner alanın ölçümü 313 16.9 Koruma iletkenin ölçülmesi 314 16.10 Raporlama 315

17. Elektrik tesislerinde uyulması gereken kurallar 321

18. TN ve TT sistemin karşılaştırılması 324

18.1 TN Sistem 324 18.2 TT Sistem 327 18.3 TN Sistem hesapları 330 18.4 TT Sistem hesapları 334 18.5 TN ve TT sistemin karşılaştırması 338 18.6 Sonuç 338

19. Tesis ve Norm üzerine sorular 339

20. Proje çalışması 342

20.1 TN Sistem 342 20.2 TT Sistem 343

21. Elektrik Tesisat Şemaları 344 22. Bir dairenin örnek açılım şemaları 349